Back to Top

Category: child parent psycology

शाळाआणि तुरुंग

कृष्णमूर्तींनी मला अंतर्मुख केलं ते त्यांच्या शाळाविषयक एका धक्कादायक वाक्याने….शाळांविषयी ते म्हणतात, ‘‘शाळा आणि आणि तुरुंग या जगातील दोनच जागा अशा आहेत की जिथे कोणीच स्वत: होऊन जात नाही, तिथे दाखल करावे लागते…’’ हे वाक्य वाचून अक्षरश: आपण हादरून जातो. अरे, हे साधर्म्य आपल्या कसं लक्षात आलं नाही अशीच आपली भावना होते. खरंच शाळेत स्वत: होऊन कुणीच कसं जात नाही… जर पालकांनी आणि शिक्षकांनी मुलांच्या इच्छेवर सोडलं… शाळेत येण्याचा आग्रह धरला नाही तर किती मुलं स्वत: होऊन शाळेत टिकतील…. कृष्णजींना तुरुंगाशीच थेट तुलना का करावीशी वाटली असेल…

Read more

व्यसनमुक्ती

पालकांसाठी …

१ ) आपला मुलगा /मुलगी भविष्यात कोणत्याही प्रकारच्या वाईट मार्गाला जावू नये ..व्यसनाधीन होऊ नये अशी सर्वच पालकांची इच्छा असते ..ही इच्छा साकार होण्यासाठी पालकांनी व्यसनमुक्त असणे गरजेचे आहे ..आपण जर कोणत्याही प्रकारचे व्यसन करत असू तर मुले त्या मार्गावर जाण्याची शक्यता वाढते …

२ ) साधारणपणे मुले बिघडण्याची अंशतः सुरवात इयत्ता आठवी पासून होऊ शकते ..तेव्हा पासूनच मुलांकडे बारकाईने लक्ष द्यायला सुरवात करा ..त्यांचा आभ्यास ..त्यांचे मित्र ..त्यांचे खेळ ..या बद्दल ची माहिती घेत रहा..आपल्या व्यस्त रुटीन मधून त्यांच्या साठी वेळ द्या ..त्यांना बोलते करा ..

Read more

सुनो ना सून लो ना!

सुनो ना सून लो ना!
पालक आणि मूल यांच्यातील भांडणाचं ९९.९९ टक्के वेळा एकच कारण असतं ते म्हणजे “अरे तू माझं ऐक जरा” आणि त्याला मिळणारा प्रतिसाद “दरवेळी मी तुमचंच का ऐकायचं?”

आणि मग आपापला किल्ला जोमाने लढवण्याच्या नादात कधी भांडण पेटतात, हे कळतच नाही.
मी माझ्या पंधरा वर्षाच्या पालकत्वाच्या प्रवासात ज्या चुका केल्या आणि त्या चुका आहेत या माझ्या लक्षात येऊन मी त्या सुधारण्याच्या प्रयत्नात आहे त्यातील महत्वाची चूक म्हणजे “सुनावणे”.

किती वेळ खेळायचं, किती वेळ अभ्यास करायचा, स्क्रीन टाईम किती असला पाहिजे, भाजी कोणती खाल्ली पाहिजे, दूध किती पिले पाहिजे, मित्र कोणते निवडले पाहिजेत, पाहुण्यांशी कसं बोललं पाहिजे, अक्षर कसं असलं पाहिजे, बोलताना शब्द कोणते वापरले पाहिजेत, उफ…

Read more

निर्णय

निर्णयशक्ती कमकुवत असणारे लोक खूप अहंकारी असतात. निर्णय घेता येत नाही हे मान्य न करता ते फक्त चिडचिड करतात.

सहकारातील अनेक सभांमध्ये निर्णय घेता येत नसल्याने खडाजंगी होऊन सभा संपतात.

निर्णय घेता न येणे हा शारिरीक कमकुवतपणा सारखा मानसिक कमकुवतपणा आहे. तो सवयीने घालवता येऊ शकतो.

अनेकदा पटापट निर्णय घेऊ शकणारा माणूस बुद्धीच्या वापराच्या बाबतीत कमजोर असतो. त्याचे निर्णय भावनाप्रधान होऊन चुकतात.

Read more

माझी शिक्षणाची व्याख्या व माझी मुलाच्या शिक्षणातील भूमिका..

माझी शिक्षणाची व्याख्या व माझी मुलाच्या शिक्षणातील भूमिका..

शिक्षण या विषयावर गेली काही वर्षे, माझे जे वाचन झाले, स्नेहच्या शिक्षणाच्या निमित्ताने माझे जे निरीक्षण झाले, त्यानुसार माझ्यापुरती मी शिक्षणाची व्याख्या तयार केली आहे, ती म्हणजे,
उत्सुकतेपोटी नवीन गोष्टींचा शोध घेणे, शोध घेता घेता आपल्या क्षमतांचा अंदाज बांधणे, त्या क्षमतांच्या जोरावर शिकलेल्या गोष्टी वापरून बघणे आणि त्यातून आपल्या “कम्युनिटी”तील आपले स्थान बळकट करणे, म्हणजे शिक्षण.

या शिक्षणाच्या प्रक्रियेत पालक म्हणून माझी भूमिका या व्याख्येला अनुसरून काय असली पाहिजे? माझ्या अनुभवानुसार मी माझी भूमिका पुढीलप्रमाणे निवडली आहे.

Read more

व्यक्तिमत्व

बंडू आणि रघु, दोघांनाही दूध आवडत नाही.

पण रोज अर्धाकप दूध घेणं दोघांना अनिवार्य आहे.

बंडू दूध घेताना खूप कटकट करतो, त्रास देतो, दोन तास लावतो.

रघुला हा त्रासदायक क्षण लवकरात लवकर संपवून टाकायचा आहे, तो एका घोटात दूध संपवून मोकळा होतो.

बंडू घरातील सर्वात लाडका असेल तर घरातले सगळे बंडूच्या पुढे पुढे करतात, बंडू आपले महत्व वाढवून घेतो, बंडू घरातल्यांनाही निगोशिएट करायला सुरुवात करतो, पुढे जाऊन त्याचे व्यक्तिमत्व नकारात्मक घडू शकते.

Read more

निष्पाप

मुलं किती निष्पाप असतात 🥰 परवा आमच्याकडे पसारा या विषयावर गप्पा चालू होत्या.. मी मुलींना सांगत होते की, आम्हाला लहानपणी सांगितलं जायचं की, तिन्हीसांजेला घर आवरून, हातपाय स्वच्छ धुवून देवापुढे दिवा लावतात त्यामुळे वातावरण प्रसन्न होतं आणि घरी लक्ष्मी येते 😊 !! मग लक्ष्मी कोण ? ती कशाची देवता आहे ? वगैरे गप्पा झाल्या. देवताळेपणा म्हणून नाही तर त्यानिमित्ताने त्यांना नीटनेटकेपणा, स्वच्छ्ता, वाणी शुध्द होण्यासाठी श्लोक, स्तोत्र म्हणणे यात काहीच गैर नाही. त्याला कर्मठपणा, रूढी, परंपरा वगैरे ची जोड देण्याचा अट्टाहास तर मुळीच नाही. असो, मुद्दा असा की हे सगळं बोलणं झालं आणि आम्ही आपापल्या कामाला लागलो.

Read more

Aptitude test – कल किंवा अभिक्षमता चाचणी

#Careerguidance
#Careercounseling

Aptitude test – कल किंवा अभिक्षमता चाचणी – का करायची किंवा करायची नाही?

❌✅⚓

साधारण चाळीस पन्नास वर्षांपूर्वीपर्यंत करिअरचे मोजके पर्याय लोकांना माहीत होते. इंजिनियर, डॉक्टर, वकील, रेल्वे, पोस्ट, नर्स, शिक्षिका, सरकारी किंवा खासगी नोकरी, कारखान्यात नोकरी इ.
👩‍🎓👩‍🏫👷🤵⛑️

ज्यांचा घरचा काही व्यापार, उद्योग धंदा, दुकान वगैरे असेल ते तोच पुढे चालू ठेवत. नाटक, सिनेमा किंवा खेळ ही

Read more

#NIOS #homeschooling

#NIOS
#homeschooling
#openschooling
#QualityEducationForAll

आपल्या देशात दर्जेदार शिक्षणाची परंपरा फार प्राचीन असली, तरी मधल्या बऱ्याच मोठ्या कालखंडात शिक्षणाच्या बाबतीत खूपच उलथापालथ झालेली होती. ब्रिटिशांनी शिक्षणाची काही व्यवस्था बसवली, तरी ती त्यांच्या सोयीची होती.

ब्रिटिश राजवटीपासून स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर प्रचंड लोकसंख्या, जात/ धर्म/ भाषा/ आर्थिक स्तर/ सामाजिक स्तर/ भौगोलिक/ ऐतिहासिक अशा सर्व प्रकारची विविधता असताना पूर्व प्राथमिक, प्राथमिक, माध्यमिक, उच्च, तांत्रिक, व्यावसायिक अशा सर्व स्तरांवर शिक्षणाची घडी नीट बसवावी लागणार होती.

Read more

औद्योगिक मानसशास्त्र

औद्योगिक मानसशास्त्र

……….

• जेव्हा Netflix चा CEO मानवी झोपेला त्याचा सर्वात मोठा स्पर्धक मानतो यावरूनच मानवी जीवनात झोपेचे महत्व अधोरेखित होते. गेलेल दशक हे माध्यमांच होत, कधीच विचार न केलेल्या प्रकारचं मनोरंजन २४ तास आपल्या सोबत राहू लागलं.

आपल्या मेंदू मध्ये न मावेल एवढी माहिती त्याच्यावर आदळायला सुरवात झाली. ह्या माहिती ला process करण्यासाठी मेंदू तयारच नव्हता. Netflix भारतात २०१६ पासून सुरू झाले. भारतात जगातील सर्वात मोठी बाजारपेठ असल्याने जगातील नामांकित कपन्यांनी भारतीय लोकांसाठी मनोरंजाचे कार्यक्रम बनवायला सुरवात केली जे मानवी मेंदू साठी

Read more